Afryka ma swój styl, swój klimat, swoją indywidualność, która wciąga, przykuwa, fascynuje. I nawet po latach nie można się od tego uwolnić. Ryszard Kapuściński „”Gdyby cała Afryka…„”

Dynamiczny rozwój środowiska międzynarodowego oraz przemiany społeczno-gospodarcze w Afryce stawiają wyzwania w skali całego kraju. Polska zwiększa swoją obecność dyplomatyczną i gospodarzą na kontynencie afrykańskim, zarówno poprzez rozwój stosunków bilateralnych, jak i w ramach organizacji międzynarodowych (zwłaszcza UE i ONZ). Dokonuje się to nie tylko dzięki polskim misjom dyplomatycznym) i gospodarczym w krajach afrykańskich, ale także dzięki udziałowi w programach międzynarodowych (pomoc humanitarna, misje pokojowe ONZ, Polska Akcja Humanitarna od wielu lat wspomaga rozwój i próbuje przeciwdziałać lokalnym problemom w Afryce. Szczególnego rodzaju polskim programem dedykowanym dla Afryki jest rządowy program dla polskich firm i przedsiębiorców „Go Africa”. Polskie przedsiębiorstwa odnoszą już pierwsze sukcesy w Afryce, co pokazuje przykład „Ursusu”. 

Zwiększenie zaangażowania Polski w Afryce wymaga nie tylko odpowiednich nakładów finansowych, ale także przygotowania kompetentnych kadr. Takich, które będą w szczególności dysponować wiedzą na temat struktur i instytucji społecznych w Afryce, a także roli człowieka w kreowaniu tych struktur i instytucji. Taką wiedzę mogą dostarczyć tylko studia, które mają wyważone proporcje między przedmiotami z zakresu nauk społecznych, jak i humanistycznych. Niezbędnym elementem jest kształtowanie umiejętności heurystycznych w odniesieniu do współczesnej Afryki, a także umiejętności językowych. Niezwykle istotnym jest potrzeba rozwoju kompetencji kulturowych i komunikacyjnych uwzględniających uwarunkowania cywilizacji afrykańskiej i islamskiej. 

Opis programu studiów i badań naukowych z zakresu studiów afrykańskich

W Instytucie Bliskiego i Dalekiego Wschodu od kilku lat prowadzone są pogłębione badania, dotyczące kontynentu afrykańskiego. Dotychczas w znacznej mierze badania te skoncentrowane były wokół krajów Afryki Północnej, zwłaszcza Egiptu, Tunezji oraz Maroka. Od niedawna poszerzone zostały także o badania nad Afryką Subsaharyjską. Pracownicy Jednostki, specjalizujący się w kwestiach afrykańskich prowadzą główne badania z zakresu polityki oraz administracji poszczególnych regionów. Prowadzone są badania z zakresu procesów demokratyzacyjnych i transformacyjnych na kontynencie, budowa społeczeństw zfragmentaryzowanych oraz zagadnień wieloetniczności w Afryce. Kolejnym istotnym tematem poruszanym w badaniach przez pracowników programu studiów są kwestie stosunków politycznych i gospodarczych, zarówno w ujęciu regionalnym jak i międzynarodowym. Pracownicy, oprócz badań własnych, uczestnictwa w grantach, przygotowywania publikacji poświęconych tym państwom, przygotowują poszerzoną ofert dydaktyczną, skupiającą się nie tylko na wymiarze akademickim, ale także praktycznym, zwłaszcza w zakresie takich tematów jak pomoc rozwojowa czy tematyka migracyjna.   W Instytucie Bliskiego i Dalekiego Wschodu od lat prowadzone są zajęcia poświęcone przestrzeni afrykańskiej, zwłaszcza w odniesieniu do tematyki antropologicznej, społeczno-politycznej oraz historycznej. Dotąd w znacznym stopniu badania były poświęcone północnej części kontynentu, w ostatnich dwóch latach zostały poszerzone także o kwestie związane z Afryką Subsaharyjską. Celem poszerzenia oferty w ramach propozycji kursowych zorganizowano dotąd także szereg wyjazdów oraz kwerend dedykowanych Studentom Instytutu, w trakcie których oprócz wykładów (także w ramach dedykowanych im wykładów w miejscowych uczelniach ), Studenci uczyli się warsztatu badacza. Pogłębione badania dotyczące uwarunkowań historycznych, niezwykle bogatej myśli polityczno-społecznej oraz specyfice miejscowych społeczeństw znajdują odzwierciedlenie w modułach zajęć obligatoryjnych oraz fakultatywnych.     

Studia afrykańskie to program o wyjątkowym na skalę ogólnopolską charakterze, zajmujący się zagadnieniami dot. Afryki głównie w zakresie nauk społecznych lecz także oferujący zajęcia z takich dziedzin jak: historia, sztuka, geografia a również filozofia czy religie i wierzenia.

Rozwinięcie w Instytucie Bliskiego i Dalekiego Wschodu studiów w obszarze Afryki da natomiast możliwość wyspecjalizowania się w tym rejonie, zarówno w kontekście wiedzy dotyczącej szeroko pojętych kwestii społecznych, jak i kwestii polityki czy ekonomii, mających wpływ na kształtowanie relacji na skalę międzynarodową. 

Studia afrykańskie przyczynią się do poniesienia nie tylko poziomu jakości kształcenia, ale także poziomu umiędzynarodowienia, zarówno jednostki jak i uczelni. Są z pewnością programem unikatowym w skali kraju i stanowią przykład ciągłego rozwoju pogłębionych studiów prowadzonych w Instytucie Bliskiego i Dalekiego Wschodu. Kształcenie studenta ma więc na celu rozszerzanie wiedzy w zakresie objętym programem studiów, rozwijanie umiejętności indywidualnego oraz grupowego rozwiązywania problemów, dbanie o jak najwyższą jakość dydaktyki, wspieranie dalszego kształcenia na poziomie uniwersyteckim, a także stymulowanie samodzielnego dążenia studenta do rozszerzania swojej wiedzy oraz wdrażania nabytych umiejętności i kompetencji społecznych w życiu publicznym i prywatnym. Proces kształcenia kładzie nacisk na zasadę poszanowania godności człowieka i dialogicznej natury życia społecznego – zgodnie z dewizą Uniwersytetu Jagiellońskiego „Plus ratio quam vis”.         

Zasady kwalifikacji na kierunek: studia afrykańskie

Do podjęcia studiów upoważnione są osoby posiadające świadectwo dojrzałości albo inny dokument uznany za równoważny polskiemu świadectwu dojrzałości.

Szczegółowe informacje znajdują się na stronie Informacje o rekrutacji na kierunek: studia afrykańskie