Szanowni Państwo, Pracownicy, Studenci i Doktoranci Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego!

Chciałbym wszystkich Państwa bardzo serdecznie pozdrowić z okazji inauguracji roku akademickiego 2020/2021, który jest 657 rokiem akademickim w historii Uniwersytetu Jagiellońskiego i 21 na Wydziale Studiów Międzynarodowych i Politycznych. W trwającym wciąż roku 2020 przeżywaliśmy dwudziestolecie Wydziału planując okolicznościowe imprezy, które jednak zostały przyćmione przez rzeczywistość pandemiczną. Rzeczywistość, która bez wątpienia wpływa na to w jaki sposób inaugurujemy nowy rok akademicki oraz jak ten rok, przynajmniej w początkowej fazie, będzie wyglądał.

W marcu br. zostaliśmy zmuszeni przez okoliczności związane z pandemią do przeniesienia się do świata wirtualnego i prowadzenia zajęć w formie zdalnej. Pomimo wielu niedogodności, zarówno dla nauczycieli akademickich oraz osób administrujących dydaktyką, a także sporego wyzwania dla studentów i doktorantów udało się przeprowadzić zaplanowane zajęcia i zaliczenia w przewidzianym harmonogramem czasie. Mając świadomość trudności przed jakimi stanęła społeczność Wydziału, osoby zarządzające poszczególnymi kierunkami studiów od wielu tygodni pracowały nad przygotowaniem systemu szkoleń oraz zadbaniem o to, aby jakość procesu kształcenia była jak najwyższa. Już w lipcu władze dziekańskie jako pierwsze na Uniwersytecie podjęły trudną, (choć dziś wydaje się nieuniknioną) decyzję na temat nauczania zdalnego w I semestrze nowego roku akademickiego na wszystkich kierunkach studiów w języku polskim prowadzonych na Wydziale, wzbudzając w ten sposób bardzo odmienne reakcje społeczności akademickiej. Pojawiały się głosy poparcia, wzmacniane poczuciem konieczności zapewnienia bezpieczeństwa, ale i wiele głosów krytycznych wskazujących na negatywne konsekwencje braku bezpośredniego kontaktu między nauczycielami akademickimi a studentami.

Proszę uwierzyć, że jestem daleki od promowania zdalnego nauczania jako skutecznej alternatywy dla kształcenia w formie bezpośredniej, ale rzeczywistość w jakiej się znaleźliśmy utrudnia przeprowadzenie zajęć w salach dydaktycznych z uwagi na konieczność zapewnienia bezpieczeństwa całej społeczności akademickiej. Ponad dwa i pół tysiąca studentów, w tym niemal połowa rozpoczynająca kształcenie na studiach I i II stopnia to liczba, z której z jednej strony jesteśmy bardzo dumni, ale z drugiej strony to grupa, sprowadzenie której do budynków Uniwersytetu w znaczący sposób zwiększy ryzyko rozprzestrzenienia się wirusa i – co za tym idzie – obowiązkowej kwarantanny dla wszystkich uczestników procesu dydaktycznego. Chcielibyśmy uniknąć niebezpiecznych sytuacji dla zdrowia naszych pracowników i studentów oraz ich rodzin, a z drugiej strony nie chcielibyśmy powtórki z marca, kiedy to pandemia nas zaskoczyła. Wydaje się, że teraz jesteśmy bardziej przygotowani na stawienie czoła wyzwaniom nauczania zdalnego licząc oczywiście, że stan ten jest jedynie przejściowy i że wkrótce, może nawet w drugim semestrze roku akademickiego będziemy w stanie powrócić do kształcenia w salach dydaktycznych. Tym bardziej, że trudno wyobrazić sobie właściwe budowanie w świecie wirtualnym relacji Mistrz-Uczeń stanowiącej najważniejszy wymiar procesu kształcenia uniwersyteckiego.

Nadzieja, którą przed chwilą wyraziłem w odniesieniu do przejściowego charakteru obecnej sytuacji jest tym mocniejsza, że rozpoczynający się rok akademicki będzie wyjątkowy w naszej 20-letniej historii. Do tej pory jednostki współtworzące Wydział były rozrzucone w kilku, a czasem nawet w kilkunastu lokalizacjach, co utrudniało właściwe funkcjonowanie i przede wszystkim tak pożądaną integrację społeczności Wydziału. Wkrótce, niemal wszystkie jednostki Wydziału przeniosą się do nowego budynku znajdującego się przy ul. Reymonta 4. Wiele lat ciężkiej pracy i zaangażowania władz naszego Wydziału oraz odpowiednich służb uniwersyteckich doprowadziło do modernizacji i adaptacji budynku, który kiedyś należał do Wydziału Fizyki, a teraz będzie siedzibą Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politycznych. Jestem przekonany, że wszyscy studenci oraz pracownicy Wydziału docenią walory wynikające ze wspólnej siedziby, która została określona jako najnowocześniejszy i największy budynek Uniwersytetu Jagiellońskiego. Czując niekłamaną dumę, ale i wyzwania związane z przenosinami do nowej siedziby, już dzisiaj chciałbym zaprosić na inaugurację nowego budynku Wydziału, która będzie mieć miejsce na początku roku 2021.

Szanowni Państwo! Wydział Studiów Międzynarodowych i Politycznych to bardzo ambitny projekt, który dwadzieścia lat temu doprowadził do wydzielenia się części jednostek z do dziś zaprzyjaźnionego z nami Wydziału Prawa i Administracji. Matki Założycielki i Ojcowie Założyciele Wydziału mieli wizję stworzenia instytucji, która skupiać będzie badaczy i pasjonatów studiów międzynarodowych i politycznych. Po dwudziestu latach możemy śmiało powiedzieć, że projekt nie tylko się udał, ale w wielu wymiarach przerósł ówczesne oczekiwania. Dzisiejszy Wydział to ponad 250 nauczycieli akademickich prowadzących badania w dwudziestu dyscyplinach nauki! Nie ma, Szanowni Państwo bardziej interdyscyplinarnego i umiędzynarodowionego Wydziału w strukturach Uniwersytetu Jagiellońskiego, a zaryzykuję również twierdzenie, że w strukturach jakiejkolwiek uczelni w Polsce. Może się wydawać, że zwłaszcza duże rozdrobnienie dyscyplin będzie stanowiło spory problem choćby z perspektywy naszej wspólnej tożsamości. Ale to właśnie we współpracy naukowców reprezentujących różne dyscypliny, często skupionych w jednej katedrze czy instytucie dostrzegamy ogromną wartość, zarówno w procesie badawczym, jak i dydaktycznym. Dzięki interdyscyplinarnym programom kształcenia, student ma możliwość uzyskać wiedzę na temat danego regionu świata lub zjawiska społecznego z bardzo wielu perspektyw: politycznej, społecznej, kulturowej, ekonomicznej, prawnej i wielu innych, w wymiarze historycznym i współczesnym.

Na Wydziale Studiów Międzynarodowych i Politycznych z powodzeniem oferujemy studia I i II stopnia na takich kierunkach jak politologia, stosunki międzynarodowe, bezpieczeństwo narodowe, relacje międzykulturowe, kulturoznawstwo międzynarodowe oraz migracje międzynarodowe. Wydział prowadzi również kształcenie w unikatowych w skali polskiej studiach regionalnych obejmujących wszystkie obszary współczesnego świata. Od studiów europejskich, poprzez studia polsko-ukraińskie, studia eurazjatyckie i rosjoznawstwo, studia azjatyckie, studia bliskowschodnie, studia nad Indiami i Azją Południową, studia nad Chinami, studia nad Koreą, studia nad Japonią, aż do amerykanistyki i latynoamerykanistyki. Uczymy rozumieć niemal cały świat. O międzynarodowym charakterze dydaktyki świadczą liczne studia w językach obcych, takie jak International Relations and Area Studies, European Studies, Global and Development Studies, International Security and Development, Transatlantic Studies, International Relations: Europe from Visegrad Perspective oraz wiele innych kierunków realizowanych w ramach bilateralnych i multilateralnych porozumień z uczelniami zagranicznymi. Nie można przy tym zapominać o studiach doktoranckich wciąż prowadzonych na naszym Wydziale, czyli studiach w zakresie nauki o polityce i administracji w Instytucie Nauk Politycznych i Stosunków Międzynarodowych, Wydziałowych Kulturoznawczych Studiach Doktoranckich oraz studiach doktoranckich w języku angielskim. Wszystko to sprawia, że społeczność akademicka na Wydziale Studiów Międzynarodowych i Politycznych jest bardzo różnorodna. Mamy studentów z kilkudziesięciu krajów, którym każdego roku towarzyszy wielu studentów programu Erasmus przybywających na półroczne lub całoroczne pobyty w celach dydaktycznych. Działalność kilkunastu kół naukowych oraz liczne imprezy o charakterze naukowym i popularnonaukowym, a czasem i sportowym oraz rozrywkowym sprawiają, że oprócz obowiązków dydaktycznych wielu studentów uczestniczy w życiu Wydziału w sposób aktywny. Wierzę, że wspólny budynek jeszcze bardziej zaktywizuje poszczególne grupy studentów, którzy będą mogli wspólnie realizować swoje pasje i projekty, spotykając się w przestrzeniach przeznaczonych specjalnie dla nich, jak common rooms, księgarnio-kawiarnia, czytelnia, czy pomieszczenia kół naukowych. Nie mam wątpliwości, że studiowanie na Wydziale Studiów Międzynarodowych i Politycznych to nie tylko wyzwanie o charakterze naukowym, ale również wspaniała przygoda. Wszystkim studentom będącym u progu tej przygody z naszym Wydziałem chciałbym przypomnieć, że oprócz wiedzy i umiejętności, a często i kompetencji społecznych, studiowanie daje okazję do poznania wielu wartościowych ludzi i zbudowania przyjaźni na lata, a może i na całe życie. I takich przyjaźni, pomimo, a może na przekór pandemii życzę wszystkim.

Z okazji inauguracji nowego roku akademickiego chciałbym wszystkim pracownikom Wydziału życzyć realizacji celów naukowych, dydaktycznych i administracyjnych, a nade wszystko, aby odnajdywali Państwo w pracy radość i spełnienie, nawet jeżeli ta praca przez pewien czas musi być realizowana w sposób zdalny, czyli z dala od tych, dla których lub z którymi jest wykonywana. Trudno jest realizować się jedynie w wymiarze wirtualnym, w warunkach, które są niepewne, a dla wielu z nas nieznane. Ale jeszcze trudniej będzie ponosić indywidualne konsekwencje braku zachowania wymogów bezpieczeństwa, które mogą wpłynąć na nasze zdrowie. Wolność czy bezpieczeństwo? To odwieczne pytanie filozofów, prawników, politologów. To również pytanie, które postawiono przed władzami Uniwersytetu i poszczególnych Wydziałów. Wybraliśmy chwilowo bezpieczeństwo, wierząc, że nie ograniczy ono jednak wolności prowadzenia badań i kształcenia akademickiego.

Studentom i doktorantom życzę, aby w praktyce poznali siłę i znaczenie motta Wydziału „Uczymy rozumieć świat”, aby w toku studiów dążyli do uzyskania wiedzy, w poszukiwaniu tego co w życiu najważniejsze, czyli prawdy. Obyście Państwo mieli szczęście napotkać na swojej drodze Waszych przyszłych Mentorów i Mistrzów. Nawet jeżeli będzie to utrudnione przez najbliższe miesiące, jestem przekonany, że wspólnie z nauczycielami akademickimi i pracownikami administracji pokonamy niedogodności kształcenia zdalnego i wkrótce powrócimy do spotkań bezpośrednich. Tymczasem zrobimy wszystko, aby świat wirtualny choć trochę dorównał temu, do czego jesteśmy przyzwyczajeni, kiedy wokół nie ma pandemii.

Całej społeczności Wydziału życzę zdrowia i wytrwałości wierząc, że już wkrótce nasze wspólne spotkania nie będą ograniczone liczbą uczestników oraz koniecznością noszenia maseczek i przyłbic. I że będą się odbywać w najpiękniejszym możliwym miejscu, czyli w budynku przy Reymonta 4, nowym domu Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politycznych. Obiecuję, że wraz z władzami Wydziału i poszczególnych instytutów zrobimy wszystko, aby jak najszybciej zaprosić Państwa do naszego wspólnego domu, gdzie w bezpiecznych warunkach będziemy mogli się poznać, raczyć wolnością i poszukiwaniem prawdy, kontynuując wspaniałą przygodę, jaką jest praca i studia na naszym Wydziale.

Wszystkim życzę udanego roku akademickiego 2020/2021 !

Dziekan Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politycznych
Dr hab. Paweł Laidler, prof. UJ