Ogólnie o Instytucie
Katedra Bliskiego Wschodu powstała w 2000 roku, by po paru latach istnienia - w roku 2009 zostać przekształconą w samodzielny Instytut Bliskiego i Dalekiego Wschodu UJ.
Założycielem i pomysłodawcą powołania do życia tej jednostki zajmującej się szeroko pojętymi zagadnieniami Bliskiego i Dalekiego Wschodu był pan prof. Andrzej Kapiszewski (1947 – 2007). Wizjoner - matematyk, socjolog, znawca Bliskiego Wschodu i Ameryki Północnej – ambasador w Emiratach Arabskich i Katarze. Kierownik Katedry do 2007 roku. W chwili powoływania jednostki do życia studia nad Azją w Uniwersytecie Jagiellońskim ograniczały się właściwie do studiów filologicznych i badań prowadzonych przez garstkę pasjonatów. Spadkobiercą i kontynuatorem pomysłu prof. Kapiszewskiego był pan prof. A. W. Jelonek. Socjolog, ambasador RP w Malezji i Brunei, ale przede wszystkim wykładowca akademicki i podróżnik.W roku 2009 Katedra została przekształcona w samodzielny Instytut, który obecnie zatrudnia ponad 50 badaczy w tym lektorów języków orientalnych. Studia początkowo mieszczące się w 1 pokoju obecnie są prowadzone w nowoczesnym budynku (Collegium Asiaticum) w bezpośrednim sąsiedztwie biblioteki Jagiellońskiej i Muzeum Narodowego. 10 minut pieszo od Rynku Głównego czy od budynku Collegium Novum UJ
Dzięki wieloletnim staraniom obecnie wśród osób zatrudnionych są naukowcy posługujący się biegle takimi językami orientu jak: arabski, japoński, chiński, hindi, urdu, koreański, bahasa (indonezyjski), hebrajski czy turecki. Instytut skupia pracowników z różnych dziedzin i wypełnia niszę pomiędzy filologiami, naukami politycznymi, socjologią czy ekonomią. Przedstawiciele tych nauk skupienie w Instytucie wspólnie pochylają się nad problematyką Azji i Bliskiego Wschodu.
Dlaczego powstał powołany do życia Instytut Bliskiego i Dalekiego Wschodu?
„Świat otwiera się na Azję – my też chcemy w tym uczestniczyć” to myśl przewodnia. Instytut powstał ponieważ rynek i społeczeństwo potrzebuje specjalistów i badań nad tym regionem. Istnieje silna potrzeba tworzenia analiz, studium przypadku, opisów nowych zjawisk czy też rzetelnych opracowań dot. historii, kulturze – problemach środowiskowych i społecznych regionów, do których coraz chętniej podróżujemy. Palącymi problemami wymagającymi przeprowadzenia badań jest zjawisko migracji – z Bliskiego Wschodu i z państw Azji, pandemii czy zjawisko K-popu i mangi.Instytutu prowadzi badania korzystając z metodologii nauk społecznych, humanistycznych
i ekonomicznych przy wykorzystaniu języka – jako narzędzia badacza.
Chcielibyśmy, aby Instytut stał się prężnie działającym ośrodkiem skupiającym naukowców, których głównymi zainteresowaniami badawczymi będą państwa azjatyckie, Bliski Wschód, a może
w przyszłości również Afryka. Celem do którego ciągle dążymy jest objęcie swoją uważną analizą jaki największej ilości zagadnień związanych z regionem, które następnie mogłyby być wykorzystane
w gospodarce, przemyśle czy też w turystyce i na takiej bazie naukowej tworzenie potrzebnych analiz
i opracowań, które będą rozpoznawalne w świecie.
Brak kadr zajmujących się tematyką azjatycką i luka na rynku pracy stała się bezpośrednim impulsem do utworzenia studiów nad regionami Azji, Bliskim Wschodem i Afryki. Obecnie Instytut prowadzi naukę na 7 kierunkach takich jak: studia nad Chinami, studia nad Japonią, studia nad Koreą, studia nad Indiami, studia bliskowschodnie, studia dalekowschodnie i studia azjatyckie w ramach I i II stopnia – rokrocznie tytuł licencjata i magistra uzyskuje ok 120 osób.
Studia I stopnia, to studia zawodowe de facto – przygotowujące do dobrego startu na rynku pracy. Mimo swojej interdyscyplinarności to studia kierunkowe o wąskiej specjalizacji – dzięki czemu studenci zdobywają unikalną i pełną wiedzę na temat regionu. Na każdym roku student musi zaliczyć min. 180 godzin lektoratu j. orientalnego w tym część zajęć prowadzą native – speakerzy. Musi się również zmierzyć z zajęciami dot. historii, najnowszych zjawisk społecznych kulturowych wybranego przez siebie regionu. Są to studia dla pasjonatów, których nie przerażają różnice i trudności. Liczymy, że każdy absolwent naszych studiów po ukończeniu pełnego cyklu ( I i II stopnia – 5 lat nauki) skorzystał z 5 lat intensywnej nauki języka orientalnego, przynajmniej 6 miesiący spędził w krajach Azji bądź Bliskiego Wschodu w ramach oferowanych stypendiów, spotkał się z wykładowcami z całego świata zajmującymi się różnymi zagadnieniami dot. Azji (program wykładów prof. wizytujących), skorzystał z bezpłatnych praktyk studenckich w organizacjach związanych gospodarczo z Azją.
Nabory jak sytuacja polityczna:
Instytut od lat zauważa, że nabory na nasze studia wiążą się nierozerwalnie z wydarzeniami w krajach regionu i tak, gdy rozpoczynaliśmy tworzenie studiów naszym podstawowymi najsilniejszym kierunkiem były studia bliskowschodnie, które obecnie ze względu na wojnę i terroryzm są zmarginalizowane. W kolejnych latach przeżyliśmy boom na Chiny – jako potencjalne miejsce interesującej pracy, a obecnie w związku niezwykła popularnością mangi i K-popu najwięcej studentów o najwyższej średniej kształci się na kierunkach związanych z Japonią i o Koreą.Studenci realizują swoje pasje w ramach Dalekowschodniego Koła Naukowego i Bliskowschodniego Koła Naukowego. Organizacje te dbają o to, aby w Instytucie nie zapanował spokój i marazm. Przeżyliśmy już święto holi, szaleństwo mangii – gdzie każde drzwi zostały ozdobione postacią z tych popularnych komiksów, prawdziwego wielbłąda na terenie Kampusu uniwersyteckiego i kursy rysunku henny.
Kto zajmuje się całością praktycznej strony działalności Instytutu?
Biuro administracji Instytutu Bliskiego i Dalekiego Wschodu to 5 osób, które są odpowiedzialne za wszystkie kwestie organizacyjne i finansowe.Dwóch pracowników zajmuje się obsługą około 600 studentów. Nie byłoby to zapewne możliwe gdyby nie dążenie Uniwersytetu Jagiellońskiego do wprowadzenia informatycznych rozwiązań wewnątrzuczelnianych. Zostały wprowadzone elektryczne indeksy – i system USOS, który nie jest systemem doskonałym, ale jednak umożliwia studentom samodzielne rejestrowanie się na przedmioty i kontrolowanie całego przebiegu studiów oraz danych składanych w teczkach. Pracownicy są zaangażowani przy wypełnianiu dokumentów do stypendiów zagranicznych, współpracują z koordynatorami z innych Uniwersytetów, obsługują studentów przyjeżdzających w ramach programu Erasmus i innych wymian międzynarodowych.
Zasadniczo biuro pomaga, aby studentom łatwiej się studiowało ….
Pozostałe osoby z administracji zajmują się kwestiami: rozliczeń bieżących wydatków jednostki, obsługą grantów, kalendarzem imprez instytutowych, harmonogramem zajęć oraz strona sekretariatu. Współpracą z pracownikami etatowymi oraz wizytującymi.